Belgrade, Republic of Serbia eob@eyesonbelgrade.com

Srpska tradicionalna arhitektura

Ovde vam prikazujemo neke od najboljih primera srpske tradicionalne arhitekture, koje možete videti u Beogradu.

 

Crkva Svetog Marka

A view on St. Mark's Church from Resavska street

Monumentalna petokupolna crkva, smeštena u centralnom beogradskom parku, Tašmajdan, građena je od 1931. do 1939, u srpsko-vizantijskom stilu, po uzoru na manastir Gračanica, koji se nalazi na jugu Srbije, na Kosovu i Metohiji (podigao srpski kralj Milutin 1321. godine) . (opširniji članak možete pročitati na engleskom jeziku)

 


Manakova kuća

Manak's house

Jedna od najstarijih kuća u Beogradu je Manakova kuća. Nalazi se u istorijskoj četvrti Savamala. Izgrađena je 1830. godine u duhu srpske tradicionalne seoske arhitekture (tzv. balkanski profani stil). Sada je deo Etnografskog muzeja. (read more)

 


Igumanova palata

Iguman Palace viewed from Terazije square

Ova palata, smeštena na jednom od centralnih beogradskih trgova, na Terazijama, sagrađena je 1938. godine u modernoj verziji srpsko-vizantijskog stila. (read more)

 


Stari DIF (Kuća Sokolskog društva "Beograd matica")

Sokol house, now City Center for Physical Culture

Kuća glavnog beogradskog Sokolskog društva, "Beograd matica“ (organizacija za fizičko vaspitanje u duhu panslavizma), danas je poznata kao „Stari DIF“ ili „Gradski centar za fizičku kulturu".

Godina izgradnje: 1936.

Arhitektura: srpsko-vizantijski stil

Adresa: Deligradska, 27, Savski venac

Sokol house, now City Center for Physical Culture

Ovde se nalaze sedišta mnogih gradskih sportskih saveza, kao i fitnes centri, ambulanta za sportsku medicinu, sale za fudbal, košarku, rukomet i odbojku, kao i zatvoreni bazen. Napolju se nalaze tereni za tenis i mali fudbal, ali i klizalište tokom zime. Zgrada ima sedam ulaza - glavni sa prednje strane, i po dva na svakoj od tri bočne strane. Ideja je bila da cela zgrada podseća na jednu od sokolskih atletskih vežbi.

 


Zgrada stare telefonske centrale

Old Telephone Company building in Kosovska street 

Ovo zdanje (ugaona zgrada) izgrađeno je kao sedište prvog telefonske centrale u Srbiji. I dalje ga koristi „Telekom Srbija“, koji je nacionalni telekomunikacioni operater.

Godina izgradnje: 1908.

Arhitektura: srpsko-vizantijski stil sa jakim uticajem akademizma

Location: Kosovska 47 (Palmotićeva 2), Stari grad

Old Telephone co. building viewed from Kosovska street

Uprkos činjenici da je projektovanaa u tradicionalnom srpskom nacionalnom stilu arhitekture, na ulaza iz Palmotićeve ulice možemo videti dva grba sa srpskim, hrvatskim i slovenačkim oznakama. Ovaj deo zgrade dograđen je kasnije, posle Velikog rata (Prvog svetskog rata) i stvaranja Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca, ali je izgrađen na isti način i sa istom namenom, čineći objedinjeni funkcionalni kompleks sa originalnom strukturom. Ovi grbovi su postavljeni simbolično, kako bi se naglasila vizija kralja Aleksandra o uniji Južnih Slovena. Ali kao što je to bio slučaj i sa politikom, ovo nije ispalo baš zgodno rešenje ni u vizuelnom smislu.

 


Dom Vukove zadužbine

House of Vuk's Foundation at Kralja Milana street

Dom Vukove zadužbine je izgrađen 1871. godine kao sedište Ministarstva prosvete Kraljevine Srbije i kasnije Kraljevine Jugoslavije. Dizajniran je u srpsko-vizantijskom stilu arhitekture.

 


Kapetan Mišino zdanje

Captain Miša's edifice at Students' square

Jedna od najstarijih i najreprezentativnijih građevina u Beogradu, Kapetan Mišino zdanje, sagrađena je 1863. u srpsko-vizantijskom stilu, sa gotičkim i renesansnim elementima. Nalazi se na Studentskom trgu i u njoj je sedište Beogradskog univerziteta. (read more)

 


Zgrada stare Trgovačke akademije

Law and Business high-school in Svetogorska street

Prvobitno izgrađena kao Trgovačka akademija, 1926. godine, u ovoj zgradi, dizajniranoj u srpsko-vizantijskom arhitektonskom stilu, danas se nalazi Pravno-birotehnička škola.

 


Patrijaršija

Building of the Patriarchate at Kosančićev Venac

Zgrada Patrijaršije, vrhovnog tela Srpske pravoslavne crkve, monumentalna je građevina, smeštena u verovatno najlepšem delu Beograda, na Kosančićevom vencu. Okrenuta je ka Sabornoj crkvi Svetog Mihaila, nadomak Beogradske tvrđave, pored Konaka kneginje Ljubice, na početku Ulice kralja Petra. Zgrada je završena 1935. godine, u srpsko-vizantijskom arhitektonskom stilu. (read more)

 


Konak kneginje Ljubice

Princess Ljubica's residence at Kosančićev Venac

Konak kneginje Ljubice je zdanje od izuzetnog značaja. Knez Miloš sagradio ga je za svoju porodicu nakon proglašenja Hatišerifa 1830. godine, kojim je Srbiji dodeljena autonomija. Dizajniran je po uzoru na balkansku profanu arhitekturu, koju neki naučnici nazvaju i orijentalnom.

 


Vaznesenjska crkva

Vaznesenjska Church near Kneza Miloša street and Belgrade Palace skyscraper

Vaznesenjska crkva („Crkva Vaznesenja Gospodnjeg“) sagrađena je 1862. godine, za vreme vladavine kneza Mihaila Obrenovića. To je petokupolna crkva sa odvojenim zvonikom. Dizajnirana je prema manastiru Ravanica (1377), koji se nalazi u centralnoj Srbiji i koji je izveden u stilu moravske škole, krajnjeg perioda srpske srednjovekovne umetnosti. Vaznesenjska crkva je, doduše, malo modernizovana, u duhu romantizma 19. veka.

 


Elektrotehnička škola "Nikola Tesla"

School of Electrotechics "Nikola Tesla" in Kraljice Natalije street

Ova zgrada je izgrađena 1929. godine za potrebe Druge ženske gimnazije, ali se od 1956. godine u njenim prostorijama nalazi Elektrotehnička škola „Nikola Tesla“. Ovo je jedan od monumentalnih primera srpsko-vizantijskog stila arhitekture u Beogradu.

 


Dom učenika "Jelica Milovanović"

Students' Home "Jelica Milovanović" in Krunska street

Jedna od prvih zgrada u Krunskoj ulici, na br. 8, jeste „Dom učenika“, izgrađen 1912. godine. Predstavlja lep primer srpsko-vizantijskog stila arhitekture, pa će vam odmah upasti u oči.

 


Konstantinovićeva kuća

A view on Konstantinović House in Kralja Milana street

Ova zgrada je sagrađena 1927. godine i nalazi se u ulici Kralja Milana, u blizini Andrićevog venca i Novog dvora (danas Predsedništva). Gornji spratovi su dizajnirani u srpsko-vizantijskom stilu.

 


Kuća braće Nikolić

House of Nikolić Brothers at Flower square

Ova divna građevina iz 1914. godine nalazi se na Cvetnom trgu i predstavlja jednu od najzanimljivijih primera srpsko-vizantijskog stila arhitekture, pomešanog sa elementima secesije na fasadi.

 


Manastir Vavedenje

Serbian-Orthodox Monastery "Vavedenje Presvete Bogorodice" (eng. "Presentation of Holy Virgin Mary")

Srpski pravoslavni manastir "Vavedenje Presvete Bogorodice" jedini je kompleks takve vrste u gradskom području Beograda. Kompleks je izgrađen 1936. godine. Inspiracija za ovaj projekat bio je stil starih srpskih srednjovekovnih manastira. (read more)

 


Kafana "?"

Kafana "?" in Kralja Petra street

Najstarija kafana u Beogradu i jedno od najstarijih zdanja (izgrađeno 1823. godine) nalazi se u divnom okruženju Saborne crkve Svetog Mihaila, zgrade Patrijaršije, Konaka kneginje Ljubice i Ulice kralja Petra. Predstavlja jedan od retkih preostalih primeraka balkanske profane arhitekture.

 


Crkva Aleksandra Nevskog

Church of St. Alexander Nevsky

Crkva Svetog Aleksandra Nevskog građena je između 1912. i 1929. godine. Gradnja je prekinuta zbog Velikog rata (Prvi svetski rat). Dizajnirana je u stilu moravske škole, krajnjeg perioda srpske srednjovekovne umetnosti, poput Vaznesenjske crkve. Unutra je bogato ukrašena, pa je svakako vredi posetiti. (read more)

 


Vukov i Dositejev muzej

Vuk Karadžić and Dositej Obradović museum in Gospodar Jevremova street

U ovoj samostojećoj jednospratnoj kući smeštena je dragocena kolekcija stvari i dokumenata dva najveća srpska prosvetitelja, Vuka Karadžića (koji se smatra ocem srpskog jezika) i Dositeja Obradovića (prosvetitelja i prvog ministra prosvete). Izgrađena je između 1739. i 1789. godine u duhu balkanske profane arhitekture.

 


Zgrada u Krunskoj br. 10

Serbo-Byzantine building at 10 Krunska street

Pored Doma učenika, u Krunskoj ulici, nalazi se još jedan lep primer srpsko-vizantijske arhitekture, ali ovog puta u modernoj verziji, slično Igumanovoj palati na Terazijama.

Beogradske priče

People holding banner Eyes on Belgrade